هر قوم و ملتی از قدیم الایام ماههای مخصوص به خود را داشتهاند و
قوم بلوچ نیز یکی از این اقوام است که ماههای مخصوص به خود را دارد و اینکه تعدادی
از ماههای آن مشابه زبان فارسی است دلیل بر اقتباس آنها از فارسی نیست، چرا که این
دو قوم هر دو ریشه آریایی دارند و اشتراک واژگان و کلمات در این دو قوم مشتق از
زبان پهلوی است که زبان مشترک ایرانیها بوده است.
اسامی ماهها که در بین بلوچهای منطقه سراوان رایج هستند بدین قرارند:
۱٫ مهرگان Mehregan معادل فروردین: زمانی که هوای خوب و معتدل ناگهان به مدت سه روز سرد میشود و
با توجه به ضرب المثل بلوچی برای زمان شروع این ماه «تی توک که ارهنارو، شنک ار
تلارو» منظور موقعی است که درخت انار شروع به
شکوفه دادن کرده و بزهای کوهی میزایند. این زمان بدترین موقع برای شکار است، چرا
که باعث میشود شکارها بوی شکارچیان را احساس و فرار کنند.
۲٫ زرد بهار Zard bahar معادل اردیبهشت: موقع گرایش سبزههای اوایل بهار به زرد
۳٫ گدگ ترک Gadag Terakk معادل خرداد: وقتی که پوست بادامهای کوهی شروع به ترکیدن کرده و میافتد.
۴٫ هادر Hader معادل تیر: موقع رفتن عشایر به شهر برای جمعآوری خرما و وزش باد لوار که
باد گرمی است و باعث پخته شدن خرماهای نارس میشود.
۵٫ هامین Hameyn معادل مرداد: موقع رسیدن خرماها
۶٫ ایرهت یه
بهبو Eyraht Ya bohbo معادل شهریور: موقع جمعآوری
خرما
۷٫ بهشت Bahest معادل مهر: موقع شخم زدن زمین برای کاشت جو و گندم
۸٫ وردارک Wardarok معادل آبان: موقع برگ ریزان
۹٫ مزرء Mazra معادل آذر: موقع شروع سردی
۱۰٫ دی Day معادل دی: موقع شروع چله زمستان
۱۱٫ مردار Mordar معادل بهمن: موقعی که درختان خشکیده بر اثر سرمای شدید چله زمستان به صورت
مرده معلوم میشوند.
۱۲٫ شهریرSahreyr معادل اسفند: موقعی که شدت سردی هوا پایین آمده و هوا مطبوع و دلانگیز می
گردد.
/خدابخش ندرت زهی/
نقل از
بلوچستان من
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر